Predsjednik Republike Srpske i bjegunac od bh. pravosuđa Milorad Dodik nastavlja provocirati javnost svojim izjavama koje ne samo da izazivaju podjele, već i direktno negiraju historijski i kulturni identitet jednog naroda. U najnovijoj objavi, Dodik se osvrnuo na historijski narativ, ponovo podmećući politički i ideološki motivisane tvrdnje koje su u skladu s velikosrpskom propagandom.
“Ko ne zna historiju — osuđen je da je prekraja, a to je postala specijalnost sarajevske politike. Ali ako već hoćete da se igrate historije, onda bar budite spremni da pogledate u lice njenim činjenicama. Jer pitanje je da li će vam se svidjeti ono što vidite kada shvatite čije ste ime nosili prije nego što ste ga promijenili”, naveo je Dodik, aludirajući na bošnjačku nacionalnu i vjersku pripadnost.
Ovakva izjava predstavlja klasičan primjer revizionističkog diskursa koji pokušava osporiti bošnjački identitet prikazujući ga kao “istorijski nesporazum”, odnosno kao rezultat nasilne asimilacije Srba tokom Osmanskog carstva.
Dodikovu retoriku dodatno podcrtava promocija filma Nož, snimljenog prema istoimenom romanu Vuka Draškovića. Ovaj film ideološki je snažno obojen, te služi kao sredstvo širenja narativa koji Bošnjake prikazuje kao “poturčene Srbe”, odnosno kao Srbe koji su, navodno, pod prisilom napustili pravoslavlje i prešli na islam. Takvo tumačenje ne samo da je historijski neutemeljeno, već predstavlja direktan napad na pravo jednog naroda da baštini svoj identitet, kulturu i vjeru bez vanjske interpretacije ili osporavanja.
Radnja filma, smještena u vrijeme Drugog svjetskog rata, prati životni put glavnog junaka koji “otkriva” svoje pravoslavno porijeklo, dok kroz ličnu tragediju prenosi poruku o “zabludi” muslimanskog identiteta. U tom okviru, Bošnjaci se predstavljaju kao narod bez autentičnosti, čije postojanje treba “ispraviti” povratkom korijenima – u ovom slučaju, srpskim.
Ко не зна историју – осуђен је да је прекраја, а то је постала специјалност сарајевске политике.
Али ако већ хоћете да се играте историје, онда бар будите спремни да погледате у лице њеним чињеницама.
Јер питање је да ли ће вам се свидjети оно што видите када схватите чије сте… pic.twitter.com/gvRKeU0VRT— Милорад Додик (@MiloradDodik) April 29, 2025
Ovakvi medijski i politički istupi imaju jasan cilj: relativizaciju zločina, negaciju identiteta i nastavak etnonacionalističke agende koja je region dovela do krvavih sukoba devedesetih. Nije slučajno što Dodik svoje poruke šalje upravo u trenutku kada se pojačavaju međunarodni pritisci na njegovu politiku secesionizma i urušavanja državnih institucija BiH.
Dodikov diskurs nije samo retorička provokacija — on je i sredstvo destabilizacije, koje ima konkretne posljedice po suživot i političku stabilnost u Bosni i Hercegovini. Promocijom narativa iz filma Nož i javnim istupima u tom tonu, predsjednik entiteta RS jasno stavlja do znanja da ostaje vjeran ideološkoj liniji koja ne priznaje pluralitet identiteta unutar države u kojoj formalno obnaša funkciju.
U zemlji u kojoj su rane ratnih dešavanja još svježe, ovakve poruke nisu samo neodgovorne — one su opasne.