Berkovići, mala opština u istočnoj Hercegovini, uglavnom svoj razvoj temelji na poljoprivredi. Industrija u ovom kraju nije razvijena pa je malobrojno lokalno stanovništvo usmjereno na ono što može proizvesti svojim rukama. Porodica Lučić spletom okolnosti odlučila se početi baviti prodajom magarećeg mlijeka, dok su se u porodici Grahovac uz papriku, odlučili na proizvodnju vinove loze koja nije tako česta u ovom kraju. Novoizabrana općinska vlast najavila je projekte koji bi trebali u budućnosti pomoći poljoprivrednicima, piše BHRT.
Jedina farma magaraca u istočnoj Hercegovini nalazi se u opštini Berkovići, vlasnici farme bave se prodajom magarećeg mlijeka za koje su dokazani brojni zdravstveni benefiti.
Pomoglo mu magareće mlijeko
Dobroslav Lučić iz Berkovića zajedno sa suprugom Čedom godinama se bavi uzgojem stoke i poljoprivredom. Nakon što je njihov sin tokom pandemije dobio teži oblik korona virusa kupili su mu magareće mlijeko i njegovo zdravstveno stanje naglo se popravilo. Ubrzo su odlučili i sami početi uzgajati ove životinje radi proizvodnje mlijeka.
– Teško se moglo naći i dobit to mlijeko jer je bila korona. Svako jutro i veče je pio po jedan dl i automatski mu je kašalj prestao sutradan. Doktor mu je rekao: ti si se počeo naglo popravljat. Rekao je to mi brat nabavlja i on kaže: samo nastavi, čuo sam i ja da je dobro to – kaže uzgajivač Dobroslav Lučić.
Proizvodnju sa pokrenuli sa tri magarice i danas ih je na farmi 13. Životinje dobijaju najbolju prehranu, a samostalno pasu ljekovito bilje. Maksimalno se vodi računa o higijeni, a samo mlijeko se redovno kontroliše na institutu Vaso Butozan u Banja Luci. Potražnja je puno veća od ponude i mlijeko je vrlo traženo. Dobrosavu u svemu pomaže supruga Čeda.
– Pa, moj dan na selu… ujutro se ustanem, popijem kafu i krenem raditi. Dok se uveče ne umrači nema stajanja i kad se uveče umrači lako zaspim – ističe Čeda Lučić.
Na drugom kraju opštine porodica Grahovac odlučila je nastaviti porodičnu tradiciju uzgoja vinove loze, te su tako u selu Podkom podigli najveći vinograd u ovom kraju Hercegovine. Osim vinove loze bave se i sadnjom paprike po kojoj je ovaj kraj i prepoznatljiv.
– Ja ne mogu da proizvedem koliko se traži. Recimo rogu ove godine nismo vozili na tržnicu u Čapljinu. Što se tiče vinograda, svo grožđe može da se proda ovdje na ovoj livadi i da ga ima još toliko prodalo bi se. Ovdje je zasađeno oko 1.700 čokota vranca, a ostalo su žilavka i smederevka, frankovka i neke ožiljene sorte da bi sačuvao jer smo imali vinograd prije 50 godina – navodi poljoprivredni proizvođač Mirko Grahovac.
Ono što njima konkretno nedostaje ističe Grahovac je voda za natapanje. Trenutno koriste vodu iz vodovoda, a rješenje bi mogle biti bušotine za podzemnu vodu koje ima u izobilju. Projekte navodnjavanja je pokrenula opština Berković uz pomoć Vlade Italije i oni ulaze u završnu fazu za jedan dio opštine. U planu su, kaže nam novoizabrani načelnik i mnogi drugi projekti.
Sekundarna proizvodnja
– Ono što želimo je da damo podršku svim poljoprivrednim gazdinstvima koja žele da se bave nekom vrstom sekundarne proizvodnje, kao što su neki mini pogoni od sirana, pa do proizvodnje ajvara i slično i opštinska uprava će podržati te aktivnosti – izjavio je načelnik Berkovića Bojan Samadžić.
Poljoprivreda je u Berkovićima označena kao egzistencijalna djelatnost. Međutim, kako navodi Samardžić, brojni su potencijali ove opštine za razvoj. Od prirodnih resursa, poput vjetra i sunca do turističkog potencijala za brdski biciklizam i paraglajding.